Pamuk Tarımında Mevsimlik Kadın ve Çocuk İşgücü Kullanımının İncelenmesi: Mardin İli Örneği
Sevgi Bağırtan1, Nuray Demir2*
1Atatürk University, Erzurum, Turkey
2Atatürk University, Erzurum, Turkey
* Corresponding author: ipcioglu@atauni.edu.tr
Presented at the 4th International Symposium on Innovative Approaches in Social, Human and Administrative Sciences (ISAS WINTER-2019 (SHS)), Samsun, Turkey, Nov 22, 2019
SETSCI Conference Proceedings, 2019, 11, Page (s): 193-202
, https://doi.org/10.36287/setsci.4.8.036
Published Date: 23 December 2019 | 2634 30
Abstract
Çalışmada, Mardin ilinde, pamuk tarımında çalışan mevsimlik kadın ve çocuk işgücünün kullanım boyutları ve pamuk hasat işinde çalışan mevsimlik tarım işçilerinin kendilerinin ve çocuklarının bu işi yapmaların da etkili olan faktörler belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla, Mardin ilinin pamuk üretimi yapılan köylerde basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenmiş ve 150 mevsimlik kadın işçileriyle yüz yüze görüşme yapılarak elde edilmiş veriler, çalışanlara ait özelliklerin ortaya konulabilmesi açısından crosstab analizlerinin yapılmasında, kadın ve çocuk işçilerin çalışmalarında etkili olan faktörlerin belirlenmesinde SPSS programında CART analizinde ve LİMDEP istatistik programı ile probit modeli analizinde kullanılmıştır. Çalışmada, CART analizi sonuçlarına göre pamuk hasadında çalışan kadınların yıllık gelir düzeyine etki eden en önemli faktörün, yıllık çalışma süresi ve çocuklarda ise eğitim düzeyi olduğu tespit edilmiştir. Çalışma da pamuk hasat işinde çalışan kadınların 18 yaş altı çalışan çocuğunun olup olmaması durumunu tahmin eden probit modelinde çalışanın TC dışında bir uyruğa sahip olması 18 yaş altı çocuklarının pamuk hasat işinde çalışma miktarını ve SGK dışında sosyal güvenceye sahip kişilerin (yeşil kart v.s) çocukların çalışma olasılığını arttırırken, kişinin evli olması olasılığını azalmaktadır. Mardin'de pamuk hasadında çalışan kadınların ve 18 yaş altı çocuklarının SGK'lı çalışanlar olabilmeleri, yaşam standartlarının yükseltilebilmesi, sosyal, barınma, beslenme eğitim koşullarının iyileştirilebilmesi önerilebilir.
Keywords - Mardin, Mevsimlik Tarım İşçileri, Pamuk ,Probit
References
[1] (2010) [Online]. Erişim: https://www.tarim.com.tr/
[2] M. Bülbül, Tarım İşçileri, Sorunları ve Çözüm Önerileri, M.P.M. Yayınları, Ankara, 1982.
[3] N. Ekin, Gelişen Ülkelerde ve Türkiye'de İşsizlik, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınları D-3,İstanbul. 1971.
[4] (2019) [Online]. Erişim: https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/s.716.pdf
[5] B. Kümbetoğlu, and N. Çağa, Çalışan Kadınlar ve Küreselleşme, TUSİAD Yayınları D-16,Ankara. 2013.
[6] A. Bora and Ed. N. Erdoğan Kadınlar veHane: “Olmayanın Nesini İdare Edeceksin?” Yoksulluk Halleri Türkiye'de Kent Yoksulluğunun Toplumsal Görünümleri (pp. 97-133). İletişim Yayınları. İstanbul: Türkiye 2012.
[7] M.M. Ataç, and O. Işık, Nöbetleşe Yoksulluk; Sultanbeyli Örneği . İletişim Yayınları D-6, İstanbul. 2012.
[8] B. Gülçubuk, E. Karabıyık, and F. Tanır, Tarım Sektöründe En Kötü Biçimde Çocuk İşçiliği Temel Araştırması, Yayınlanmamış Rapor. ILO Ankara. 2003.
[9] M. Korkmaz and N. Dilbazalacahan, TRC2 Bölgesinde Kadın İstihdamı Sorunları veÇözüm Önerileri, Dergipark, vol. 4, pp. 91-106. 2013.
[10] M. Ecevit. İç Göçün Unutulan Kaynakları: Tarımsal Farklılaşma ve Dönüşüm Dinamikleri, II. Ulusal Sosyoloji Kongresi: Toplum ve Göç, Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara.2010.
[11] (2019) [Online]. Erişim: http://www.guvenlicalisma.org/is cinayetleri-raporları
[12] (2019) [Online]. Erişim:
http://disk.org.tr/2015/04/disk-ar turkiyede-cocuk-isciligi-gercegi-raporu-2015/
[13] D. Yıldırım, Fındık Bahçesinde İşçi Olmak: Ordu ve Giresun İllerinde Mevsimlik Tarım İşçilerinin Çalışma Koşulları (pp 281-308). Phoenix Yayınevi, Ankara. 2016.
[14] A. Çiçek and O. Erkan, Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, vol. 12, pp. 45-55. 1996.
[15] (2016) [Online]. Erişim:
https://www.turkiye.gov.tr/tuik göstergeler
[16] C.Selek Öz and K. Bulut, Mevsimlik Gezici Tarım İşinde Kadın Emeği ve Sorunları, Türktob Dergisi, vol. 16, pp. 13-15. 2013.
[17] K. Çelik, Z. Şimşek, Y. Yüce and A. Kırca Duman, Gezici Mevsimlik Tarım İşinde Çalışan Kadınların Çalışma ve Yaşam Koşullarının İrdelenmesi, The World Bank, Public Disclosure Authorized. vol. 6, pp 2-23. 2015.
[18] P. Hurst, P.Termine, and M. Karl, Agricultural Workers and Their Contributionto Sustaiable Agriculture and Rural Development, FAO-ILO-IUF, Cenevre. 2007.
[19] ILO Child Labor: A Textbook for University Students, Cenevre. 2004.
[20] K. Donham, and J. Thelin, Agricultural Medicine Rural Occupational and Environmental Health, Safety and Prevention, Wiley Blackwell Publishing. 2016.
[21] Ş. Özbekmezci, and S. Sahil, Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sosyal, Ekonomik ve Barınma Sorunlarının Analizi, Ankara Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 19, pp. 261-274. 2004.
[22] P. Uyan Semerci, E. Erdoğan and S. Kavak, Mevsimlik Gezici Tarım İşçiliği Araştırma Raporu, Hayata Destek İnsani Yardım Derneği, İstanbul. 2014.
[23] Ö. Beleli, Mevsimlik Tarım İşçiliği ve Çocuklar: Sorun Analizi ve Politika Önerileri, Kalkınma Atölyesi Yayını, vol. 12, pp. 12-22. Ankara. 2013.
[24] İ. Görücü and N. Akbıyık, Türkiye'de Mevsimlik Tarım İşçiliği: Sorunları ve Çözüm Önerileri, Hikmet Yurdu Düşünce-Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, vol. 3, pp. 189-219. 2010.
[25] Z. Şimşek, Mevsimlik Tarım İşçilerinin ve Ailelerinin İhtiyaçlarının Belirlenmesi Araştırması, Harran Üniversitesi ve Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu, Ankara. 2012.
[26] A. Kaya and G. Özgülnar, Uluslararası İlişkilerde Sınır Tanımayan Sorunlar; Göç, Yurttaşlık, İnsan Hakları, Toplumsal Cinsiyet, Küresel Adalet ve Güvenlik. Bağlam Yayınları, Ankara. 2015.
This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License 4.0, which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited.