Presented at the 6th International Symposium on Innovation in Architecture, Planning and Design (SIAP2024), Ankara, Türkiye, Nov 09, 2024

SETSCI Conference Proceedings, 2024, 20, Page (s): 8-20 , https://doi.org/10.36287/setsci.20.2.008

Published Date: 19 November 2024    | 158     0

Although choosing a small-scale living space is a way of life for many individuals, today it has become a necessity as a result of the pandemic and natural disasters. While the dimensions of the space are determined depending on the environment, actions, and action areas in the architectural mass, user comfort is another factor that shapes the design. The responsiveness to the different needs of various users is not only about the dimensions of the space but also about its flexibility,functionalityandportability. The subject of this study is the criteria for the shaping of small-scale living spaces according to user needs in terms of functionality and environment. The scope of the study is limited to the concept of scale,small-scale living spaces, and the investigation of the quantitative and qualitative character of these spaces. The sample spaces selected in line with this scope were analyzed. The aim of the study is to determine the criteria of functionality, flexibility, and modularity in the determined small spaces and to examine the effects of the sense of belonging and privacy of the users in these spaces. Examples of small-scale living spaces were identified and the design criteria of these living spaces were evaluated based on the subject that constitutes the limitation of the study. The assessments are based on the archives, literature,and scientific publications. Determinations were made to meet the requirements determined as a result of the analysis. In the sample spaces examined within the framework of small-scale living spaces, the requirements of the design in line with the user requirements are presented in bullet points and the idea of developing a different living model is examined.

Keywords - Small living space, flexibility inspace, modular space, belonging, privacy

Küçük ölçekli yaşama mekânını tercih etmek, birçok insan için bir yaşam biçimi olmakla birlikte günümüzde pandemi, doğal afetler neticesinde gereklilik haline gelmiştir. Mimari kütlede mekânın boyutları çevre, eylemler ve eylem alanlarına bağlı olarak belirlenirken kullanıcı konforu da tasarıma yön veren bir başka etkendir.Bir mekânın her bir kullanıcının değişen gereksinimlerinecevap verebiliyor olmasımekânın boyutlarındançokomekânınesnekliği ve işlevselliği ile de ilgilidir.Küçük ölçekli yaşama mekânlarında işlev ve çevre açısından kullanıcı gereksinimlerine göre biçimlenme ölçütleri bu çalışmasını konusunu oluşturmaktadır. Çalışma kapsamı; ölçek kavramı, küçük ölçekli yaşam alanları ve bu alanların niceliksel, niteliksel karakterinin araştırılması olarak sınırlandırılmıştır. Bu kapsam doğrultusunda seçilen örnek mekânlar analiz edilmiştir. Çalışmanın amacı, belirlenen küçük mekânlarda işlevsellik, esneklik,modülerlikve taşınabilirlik kriterlerinin tespit edilmesi ve kullanıcıların aidiyet ve mahremiyet duygularının bu mekânlar üzerinde etkilerinin incelenmesidir. Çalışmanın sınırlılığını oluşturan konu özelinde küçük ölçekli yaşam alanı örnekleri belirlenerek bu yaşam alanlarının tasarım ölçütleri değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler arşiv, literatür ve bilimsel yayın çalışmalarına dayanmaktadır. Yapılan analiz sonucu belirlenen gereksinimleri karşılamaya yönelik saptamalarda bulunulmuştur. Küçük ölçekli yaşam alanları çerçevesinde incelenen örnek mekânlarda, kullanıcı gereksinimleri doğrultusunda tasarımın gereklilikleri maddeler halinde sunulmuştur ve farklı bir yaşam modelinin geliştirilebilmesi düşüncesi irdelenmiştir.

Keywords^Turkish - Küçük yaşam alanı, mekânda esneklik, modüler mekân, aidiyet, mahremiyet

[1]Pınar, E.,&Gürani, F.Y.(2019).Kısıtlıhacim çerçevesinde yenilikçi mimari kabinyaklaşımının irdelenmesi,ATA Planlamave Tasarım Dergisi,3(2),97-110. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/907991(Erişim Tarihi: 20.09.2024)

[2] Belentepe, A., & Kariptaş, F. S. (2019). Mikro konutların iç mekân tasarımının incelenmesi, Haliç Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2(2), 179-195. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/822831 (Erişim Tarihi: 19.09.2024)

[3] Hasol, D. (1998). Ansiklopedik mimarlık sözlüğü. Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul.

[4] Ching, F. D. K. (2004). İç mekân tasarımı. Yapı-Endüstri Merkezi Yayın, İstanbul.

[5] Licklider, H. (1965). Architectural scale. The Architectural Press, London.

[6] Mavridou, M. (2007). Magda could the perception of intelligibility be affected by the third dimension of the built environment? In Proceedings, 6th International Space Syntax Symposium, İstanbul. http://spacesyntaxistanbul.itu.edu.tr/papers/longpapers/105%20-%20Mavridou.pdf (Erişim tarihi: 21.09.2024)

[7] Akgül, A. (2006). Mimarlıkta mobilite kavramı: göçebe çingeler ve sirk yaşamı üzerine bir inceleme [Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. Polen - İTÜ Akademik Açık Arşiv. http://hdl.handle.net/11527/3414

[8] Anonim. (1972). United Nations Conference on the human environment, Human settlements: the environmental challenge / A compendium of United Nations papers prepared for the Stockholm Conference on the Human Environment, The Macmillan Press, New York.

[9] Yaşlıca, E., Şenlier, N., Çalışır Hovardaoğlu, S., & Hovardaoğlu, O., (2002). Tarihi Kentsel Dokularda Yaşam Kalitesinin Artırılmasında Ulaşım Sorunu İçin Çözüm Önerileri . Uluslararası I.Trafik ve Yol Güvenliği Kongresi (ss.456-463). ,Türkiye.

[10] Berkin, G. (2021). Modular ve Le Corbusier’nin kulübesi. Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul.

[11] Akçaova, M. (2019). Küçük konutlarda fonksiyonel mobilya tasarım çözümleri ve çağdaş konut örnekleri arasından stüdyo daireler; Konya analizi [Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK tez merkezi.

[12] Özturan, Ö. (2008). Çağdaş kent yaşamında teknolojik gelişmelerin kısıtlı konut iç mekân biçimlenişine etkileri [Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi].

[13] Gür, Ö. Ş. (1996). Mekân örgütlenmesi. Gür yayıncılık, Trabzon.

[14] Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review google schola, 2, 21-28.

[15] Evci, F., Arcan, E. E. (1987). Mimari tasarıma yaklaşım 1-Bina bilgisi çalışmaları. Yıldız Üniversitesi, İstanbul.

[16] İnceoğlu, N. (1982). Mimarlıkta bina programlama olgusu. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, İstanbul.

[17] Korur, S., Sayın S., Oğuzalp, E. H., & Korkmaz, S. Z. (2006). Konutlarda kullanıcı gereksinmelerine bağlı olarak yapılan cephe müdahalelerinin fiziksel çevre kalitesine etkisi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim ve Teknoloji Dergisi, 21(3), 177-190.

[18] Onur, S. (2000). Mobilya biçimlenişine etki eden faktörler ve tasarımcı kullanıcı faktörü üzerine bir yöntem önerisi [Doktora tezi, Mimar Sinan Üniversitesi]. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Fakültesi Açık Bilim, Sanat Arşivi. https://hdl.handle.net/20.500.14124/4381

[19] Eyüce, Ö. (1991). Toplu konut: sorunlar ve nedenleri [Yayımlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.

[20] Arcan, F., & Evci, F. (1991) Mimari tasarıma yaklaşım. 2K Yayınevi, İstanbul.

[21] Von Meiss, P. (2013). Elements of architecture: from form to place. Routledge, London.

[22] Hasol, D. (2005). Ansiklopedik mimarlık sözlüğü. Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul.

[23] Yürekli, F. (1983). Mimari tasarımda belirsizlik: esneklik / uyabilirlik ihtiyacının kaynakları ve çözümü üzerine bir araştırma. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi, İstanbul.

[24] Karakaş, G., & Sönmez, A. (2019). Mimaride esneklik ve kullanıcı talepleri, Yapı Dergisi, 451, 42-45.

[25] Bomba, D. E. (2006). Tarihsel gelişim süreci içinde modülerlik ve Şehzade Mehmet Camii’nin modülerlik açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.

[26] Vitruvius Pollio, M., Rowland, I. D., Howe, T. N., & Dewar, M. (1999). Vitruvius: Ten books on architecture. Cambridge University Press, Cambridge.

[27] EtimolojiTürkçe. (2024, 25 Eylül) Mobil. https://www.etimolojiturkce.com/kelime/mobil

[28] Arı, E. (2019). Mobil mekân kavramı kapsamında taşınabilir mekân organizasyonu [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi].

[29] Siegal, J. (Ed.). (2002). Mobile: the art of portable architecture. Princeton Architectural Press.

[30] Versteeg, M. (2006). Mobility between Heaven and Earth. In Transportable Environments 3 (pp. 108-116). Taylor & Francis.

[31] Alpay, P., & Tokol, H. T. (2024). Mikro ölçekte olağanüstü durumlara yönelik mobil mekân tasarım modeli önerisi. Bodrum Journal of Art and Design, 3(2), 126-144.

[32] Bilgin N, (1991). Eşya ve insan. Gün Doğan Yayınları, Ankara.

[33] Örer, G. (2002). Konut-kimlik ev-modeli ve modelin bir örnek olarak İstanbul kentinde uygulanması [Doktora tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. YÖK tez merkezi.

[34] Dovey, K. (1999). Framing places mediating power in built form. Taylor and Francis Books Ltd. Oxfordshire.

[35] Relph, E. (1976). Place and placelesness. London Pion Lmt, Londra.

[36] Kahvecioğlu, H. L. (1998). Mimarlıkta imaj: Mekânsal imajın oluşumu ve yapısı üzerine bir model [Doktora tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi].

[37] Ak, E. (2006). Bilgisayar teknolojisi eşliğinde mekân kavramının dönüşümü - yeni mekân tanımları [Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. YÖK tez merkezi.

[38] Desagis, M. (2006). Konut alanı – yaşam alanı ilişkisi açısından küçük konutlar [Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. YÖK tez merkezi.

[39] Colomina, B. (2020). Mahremiyet ve kamusallık- kitle iletişim aracı olarak modern mimari. Metis Yayınları, İstanbul.

[40] Ünlü, A. (1998). Çevresel tasarımda ilk kavramlar. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi, İstanbul.

[41] Bilgiç, B. (2016, 1 Nisan). Diogene. Arkitera. https://www.arkitera.com/proje/diyojen/ (Erişim tarihi: 20.05.2023).

[42] Pereire, M. (2021, 3 Şubat). Elo Studio / Ticiane Lima Arquitetura & Interiores. Archdaily. https://www.archdaily.com/956259/elo-studioticiane-lima-arquitetura-and-interiores (Erişim tarihi: 21.05.2023).

[43] Gonzales M. F. (2018, 18 Nisan). Micro Courtyard House / Atelier Kaiser Shen. Archdaily. https://www.archdaily.com/892708/microcourtyard-house-atelier-kaiser-shen (Erişim tarihi: 22.05.2023).

[44] Ibrahim, N. N. (2023, 10 Mart). Juan Ruiz & Amelia Tapia designs IWI, a flexible and transformable space that can be compressed and expanded, depending on each user's needs. Amazing Architecture. https://amazingarchitecture.com/tags/habitable-module-iwi (Erişim tarihi: 31.05.2023).

[45] Pintos, P. (2022, 18 Ekim). Hermitage Kulübesi / llabb. Archdaily. https://www.archdaily.com/990689/the-hermitage-cabin-ilabb (Erişim tarihi: 01.06.2023).

[46] Griffiths, A. (2018, 21 Mayıs). Cabin on the Border is an off-grid shelter with walls that open on pulleys. Dezeen. https://www.dezeen.com/2018/05/21/so-architecture-cabin-borderturkey-greece/ (Erişim tarihi: 02.06.2023).

This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License 4.0, which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited.