The reinterpretation and transfer of cultural heritage to the future in the digital age is one of the issues emphasized in the fields of art and design. On the one hand, traditional values inherited from the past and built the present, and on the other hand, the technological possibilities that the digital revolution has included in our lives at the last point. In this context, the reinterpretation of visual elements with traditional aesthetic values with technological approaches by going beyond the materials and methods of production will play a transformative role in carrying the traces of the past to the future and integrating these values into contemporary contexts. Within the scope of the subject, traditional Turkish weaving motifs, which have an important place in terms of cultural and historical values, were preferred. The symbolic and aesthetic values of selected motifs produced with various authentic methods are discussed, and the transformation and visual plastic language of the applications reproduced with 3D printer possibilities are examined. Traditional art practices and art-technology interaction developed with the conscious use of technology are examined; in addition, the relationship between the technological reinterpretation of Turkish widespread motifs with digital production tools and creative expression, originality and aesthetic competence in art and design practices is discussed. The study aims to contribute to the preservation of cultural heritage through sample applications and at the same time to the technological sustainability of cultural values and elements by offering suggestions. In addition, a collection proposal consisting of drawings of approaches that will bring together the past and the present by combining local identity and historical memory with modern design language is presented.  

Keywords - Woven Wool Motif, 3D printer, Digital Design

Dijital çağda kültürel mirasın yeniden yorumlanması ve geleceğe aktarılması, sanat ve tasarım alanlarında üzerinde durulan konulardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir yanda geçmişten devralınan ve bugünü inşa etmiş geleneksel değerler, diğer yanda ise gelinen son noktada dijital devrimin yaşamımıza dahil ettiği teknolojik olanaklar. Bu bağlamda geleneksel estetik değerlere sahip görsel unsurların üretildiği malzeme ve yöntemlerin dışına çıkılarak, teknolojik yaklaşımlarla yeniden yorumlanması, geçmişin izlerinin geleceğe taşınmasında ve bu değerlerin çağdaş bağlamlara entegre edilmesinde dönüştürücü bir rol üstlenecektir. Konu kapsamında kültürel ve tarihsel değerler açısından önemli bir yere sahip geleneksel Türk dokuma yaygı motifleri tercih edilmiştir. Çeşitli otantik yöntemlerle üretilmiş, seçilen motiflerin taşıdıkları simgesel ve estetik değerler ele alınarak, 3B yazıcı olanaklarıyla yeniden üretilmiş uygulamalara ait dönüşüm ve görsel plastik dil irdelenmiştir. Teknolojinin bilinçli kullanımıyla geliştirilen geleneksel sanat uygulamaları ve sanat-teknoloji etkileşimi incelenmiş; ayrıca, Türk yaygı motiflerinin dijital üretim araçlarıyla teknolojik biçimde yeniden yorumlanmasının, sanat ve tasarım pratiklerinde yer alan yaratıcı ifade, özgünlük ve estetik yetkinlik ile ilişkisi ele alınmıştır. Çalışmada örnek uygulamalar üzerinden kültürel mirasın korunmasına ve aynı zamanda kültürel değerlerin ve öğelerin teknolojik sürdürülebilirliğine öneriler sunarak katkı sağlamak amaçlanmaktadır. Ayrıca yerel kimliği ve tarihsel belleği modern tasarım diliyle buluşturarak geçmişle bugünü bir araya getirecek yaklaşımlara ait çizimlerden oluşan bir koleksiyon önerisi sunulmuştur.  

Keywords^Turkish - Dokuma Yaygı Motifi, 3B yazıcı, Dijital Tasarım

[1] Türk Dil Kurumu. “Kültürel miras”, TDK Sözlük [Çevrim içi]. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/

[2] S. Kunt, “Dijitalleşme çağında kültürel mirası yeniden yorumlamak”, Kültüre Miras Araştırmaları Dergisi, cilt 4, sayı 2, 49-60, 2023.

[3] Türk Dil Kurumu. “Teknoloji”, TDK Sözlük [Çevrim içi]. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/?kelime=teknoloji

[4] N. Postman, Technopoly: The Surrender of Culture to Technology, New York: Vintage Books (Random House), 1993.

[5] M. Sağ, “Bir Sembol Olarak ‘Kilim’ ”, Arış Dergisi, sayı 8, ss.116-120, 2012.

[6] N. R. Oyman, “Bazı Anadolu Kilim Motiflerinin Sembolik Çözümlemesi”, Arış Halı, Dokuma ve İşleme Sanatları Dergisi, cilt 1, sayı 14, ss.4-22, 2019.

[7] S. Bozkurt, “Geleneksel Türk Halı Sanatında Kullanılan Motiflerin Anlamları: Sındırgı-Yağcıbedir Halıları Üzerine Göstergebilimsel Bir Analiz”, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, cilt 8, sayı 1, ss. 697-731, 2020.

[8] S. Belger Krody, Ş. Atlıhan, W.B. Denny, K. Hart, A Nomad’s Art Kilims of Anatolia, George Washington University Museum and The Textile Museum, 2018. s.14

[9] O. Aslanapa, Türk halı sanatı. Erdem, 3(7), 99-110, 1987.

[10] M. Kaplanoğlu, “Ardahan yöresi düz dokumaları”, Arış Dergisi, sayı 7, ss. 26-41, 2012.

[11] M. Cartwright, (2017, Eylül 29). Antik Çin’de Ejderha [The Dragon in Ancient China]. (H. İlikan, Çevirmen).WorldHistory Encyclopedia. Erişim adresi: https://www.worldhistory.org/trans/tr/2-1125/antik-cinde-ejderha/ (Erişim Tarihi: 09.05.2025)

[12] Z. Öndoğan, E. N. Öndoğan, D. Mıncı, Anadolu Motiflerinin Çağdaş Desen Tasarımlarına Yansımaları İktisat Bublishing House, Ankara.

[13] M. Erbek, Çatalhöyük’ten Günümüze Anadolu Motifleri. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı, 2022.

[14] N. Kayabaşı, A. Yanar, “Türk el sanatlarında kullanılan nazar motifleri ve alevilerde nazar inancı”, Türk Kültürü Ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, cilt 65, sayı 178, ss. 169-184. 2013.

[15] E. Demir, S. Kozbekçi Ayranpınar, “3B yazıcıların tekstil ve moda sektöründe kullanımına örnek bir çalışma”, Turkish Journal of Fashion Design and Management, cilt 6, sayı 1, ss. 23-44, 2024. https://doi.org/10.54976/tjfdm.1433356