The earthquakes of 6 February 2023, centred in Kahramanmaraş, caused not only severe physical destruction in Diyarbakır but also deep social and spatial transformations. This study aims to examine, from a qualitative perspective, the transformation of place attachment, the dissolution of neighbourhood culture, and the changes in everyday practices among individuals who were forcibly relocated to TOKİ housing after the disaster. Based on a qualitative research design, the study is grounded in semi-structured, in-depth interviews conducted with 15 participants. The collected data were analysed using content and descriptive analysis techniques. The findings reveal that forced displacement led to a significant rupture in the participants’ sense of spatial belonging. The loss of social networks, neighbourly relations, and access to public spaces in their former neighbourhoods made it difficult for them to establish a sense of attachment in their new environments. Most participants described their new settlements as “alien,” “temporary,” and “cold,” and reported various challenges such as difficulties in transportation, limited access to basic services, increased financial burdens, and psychological adaptation issues. The study concludes that post-disaster housing policies should not focus solely on physical shelter, but also prioritise the preservation of social ties and spatial memory. It advocates for on-site transformation, the strengthening of public spaces, and a participatory planning approach.

Keywords - Place Attachment, Earthquake, Forced Migration, Spatial Memory, Diyarbakır

6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş merkezli depremler, Diyarbakır’da ciddi fiziksel yıkımların yanı sıra toplumsal ve mekânsal düzeyde derin dönüşümlere neden olmuştur. Bu çalışma, Diyarbakır’da afet sonrası TOKİ konutlarına zorunlu olarak yerleştirilen bireylerin yer ile kurdukları bağın dönüşümünü, mahalle kültüründeki çözülmeyi ve gündelik yaşam pratiklerindeki değişimleri nitel bir perspektiften incelemeyi amaçlamaktadır. Nitel araştırma yaklaşımıyla yürütülen çalışmada, 15 katılımcıyla gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmelerden elde edilen veriler içerik ve betimsel analiz teknikleriyle değerlendirilmiştir. Bulgular, zorunlu yerinden edilmenin bireylerin mekânsal aidiyet duygusunda ciddi bir kopuş yarattığını; eski mahallelerdeki sosyal ilişkiler, komşuluk bağları ve kamusal alan erişiminin kaybının, yeni yaşam alanlarında aidiyet kurmayı zorlaştırdığını ortaya koymaktadır. Katılımcıların büyük bölümü, yeni yaşam alanlarını "yabancı", "geçici" ve "soğuk" olarak nitelendirmiş; ulaşım güçlüğü, temel hizmetlere erişimde yaşanan aksaklıklar, artan ekonomik yük ve psikolojik uyum sorunları gibi çeşitli güçlüklerle karşılaştıklarını belirtmişlerdir.  Çalışma, afet sonrası yerleşim politikalarında yalnızca fiziksel barınmaya değil, toplumsal bağların korunması ve mekânsal belleğin devamlılığına da öncelik verilmesi gerektiğini ortaya koymakta; yerinde dönüşüm, kamusal alanların güçlendirilmesi ve katılımcı planlama anlayışını önermektedir.

Keywords^Turkish - Yere Bağlılık, Deprem, Zorunlu Göç, Mekânsal Hafıza, Diyarbakır

[1] Altanlar, A. (2021). Place attachment in historic neighborhoods: A case study of Amasya. Kent Akademisi (Urban Academy), 14(1), 199–213. https://doi.org/10.35674/kent.855451

[2] Evciman, S. (2022). Hafıza mekânlarının ve “hafıza-bireylerin” “bir aradalığı” ve hafıza-kimliğin sürekliliği: Türkiye Caferileri örneği. Ege Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 1–33.

[3] Lewicka, M. (2011). Place attachment: How far have we come in the last 40 years? Journal of Environmental Psychology, 31(3), 207–230.

[4] Scannell, L., & Gifford, R. (2010). Defining place attachment: A tripartite organizing framework. Journal of environmental psychology, 30(1), 1-10.

[5] Cernea, M. M. (2000). Risks, safeguards and reconstruction: A model for population displacement and resettlement. In M. M. Cernea & C. McDowell (Eds.), Risks and Reconstruction: Experiences of Resettlers and Refugees (pp. 11–55). World Bank Publications.

[6] Altanlar, A. (2019). Perception of quality of life on the axis of tourism-focused local development, example of Amasya. In M. Özyavuz (Ed.), New approaches to spatial planning and design (pp. 15-32). Peter Lang

[7] Erman, T. (2001). The politics of squatter (gecekondu) studies in Turkey: The changing representations of rural migrants in the academic discourse. Urban studies, 38(7), 983-1002.

[8] Ellenbogen, N. R., & Trivic, Z. (2024). Dynamic place attachment in the context of displacement processes: The socio-ecological model. Cities, 148, 104862.

[9] Manzo, L. C. (2005). For better or worse: Exploring multiple dimensions of place meaning. Journal of Environmental Psychology, 25(1), 67–86.

[10] Diener, A. C., & Hagen, J. (2022). The power of place in place attachment. Geographical Review, 112(1), 1-5.

[11] Kamani Fard, A., & Paydar, M. (2024). Place Attachment and Related Aspects in the Urban Setting. Urban Science, 8(3), 135.

[12] Gehl, J. (2011). Life Between Buildings: Using Public Space (6th ed.). Island Press.

[13] Ghasemieshkaftaki, M., Dupre, K., Campbell, J., & Fernando, R. (2025). Enhancing Place Attachment Through Developing Public Open Places: A Cross-Cultural Study in Gold Coast, Australia. Architecture, 5(1), 10.

[14] Boffi, M., Rainisio, N., & Inghilleri, P. (2023). Nurturing cultural heritages and place attachment through street art—a longitudinal psycho-social analysis of a neighborhood renewal process. Sustainability, 15(13), 10437.

[15] Kürüm Varolgüneş, F. (2021). Sosyal sürdürülebilirlik performansının kalıcı afet konutlarında değerlendirilmesi: Bingöl örneği. Kent Araştırmaları Dergisi, 12(32), 757–784. https://doi.org/10.31198/idealkent.815153

[16] Turna, B., & Savaş Yavuzçehre, P. (2024). Afet yönetim döngüsü çerçevesinde kamusal alanların önemi: 6 Şubat Kahramanmaraş depremi deneyimi. Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(1), 26–46. https://doi.org/10.47097/piar.1387191

[17] Dalavong, P., Im, H. N., & Choi, C. G. (2024). In what ways does placeness affect people’s behavior? Focusing on personal place attachment and public place image as connecting parameter. Frontiers in psychology, 15, 1394930.

[18] Diener, A. C., & Hagen, J. (2020). Geographies of place attachment: A place-based model of materiality, performance, and narration. Geographical Review, 112(1), 171-186.

[19] Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2017). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (5th ed.). Sage Publications.

[20] Rubin, H. J., & Rubin, I. S. (2011). Qualitative interviewing: The art of hearing data. sage.

[21] Proshansky, H. M., Fabian, A. K., & Kaminoff, R. (1983). Place-identity: Physical world socialization of the self. Journal of Environmental Psychology, 3(1), 57–83.

[22] Tural, Ü., Coşkun, B., Önder, E., Çorapçioǧlu, A., Yildiz, M., Kesepara, C., ... & Aybar, G. (2004). Psychological consequences of the 1999 earthquake in Turkey. Journal of Traumatic Stress: Official Publication of The International Society for Traumatic Stress Studies, 17(6), 451-459

[23] Halbwachs, M. (1992). On Collective Memory. University of Chicago Press.

[24] Nora, P. (1989). Between Memory and History: Les Lieux de Mémoire. Representations, (26), 7–24.

[25] Altanlar, A. (2020). Scrutinizing the relationship of human and place with the concept of place attachment on the axis of historical neighborhoods: Example of Amasya. In M. Özyavuz (Ed.), New approaches to spatial planning and design: Planning, design, application (pp. 32–51).